63-322 Gołuchów, tel. 62 761 50 94, godziny otwarcia, ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Zamek położony jest nad rzeczką Trzemną, liczy sobie ponad 400 lat. Początkowo była to siedziba rodu Leszczyńskich. W roku 1853 dobra zakupił, dla swojego jedynego syna Jana, Tytus Działyński - właściciel dóbr kórnickich. Większość rzeźb zdobiących dziedziniec to, zakupione przez Działyńską w antykwariatach, to XVI i XVII wieczne oryginały francuskie i włoskie. Zamierzeniem Izabelli Działyńskiej było, aby Gołuchów stał się nie tylko rezydencją, ale i muzeum. W salach zamku eksponowane są między innymi cenne gobeliny, renesansowe malarstwo europejskie, rzadkie okazy mebli i rzemiosła artystycznego. Powoli powracają do Gołuchowa zabytki pochodzące ze zbiorów Izabelli i Jana Działyńskich - obecnie możemy oglądać wystawioną, w interesujących wnętrzach, część dawnej kolekcji waz antycznych.

36-100 Kolbuszowa, ul. Kościuszki 6, tel. 17 227 12 96, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Kolbuszowski skansen zlokalizowano na granicy trzech sąsiadujących ze sobą miejscowości: Kolbuszowej, Kolbuszowej Górnej i Domatkowa. Ogólna jego powierzchnia wynosi 30 ha. Ekspozycja została podzielona na dwa główne sektory: lasowiacki i rzeszowiacki. W każdym z nich odtwarza się tradycyjną zabudowę wsi z elementami charakterystycznymi dla danej grupy etnograficznej. Całości dopełnia otoczenie krajobrazowe: ogródki przydomowe, pola uprawne i zieleń rozdzielająca poszczególne zagrody. Zabudowę skansenu wkomponowano w urozmaicony teren porośnięty lasem i zagajnikami, dzięki czemu udało się oddać naturalny krajobraz dawnej wsi puszczańskiej. Sektory dzieli w sposób naturalny duży staw hodowlany (ok. 4 ha) oraz przepływający przez skansen potok Brzezówka.

Fot. Halina Borucka

47-370 Zielina, ul. Zamkowa 1, tel. 77 466 84 18, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Zamek jest jednym z najbardziej znanych obiektów zabytkowych na ziemi opolskiej, był rezydencją niemieckiego rodu Tiele - Wincklerów od połowy XIX wieku do roku 1945. Jest obiektem, który trudno jednoznacznie zakwalifikować, ponieważ jest zabytkiem architektonicznym, chociaż ma tylko 100 lat. Początki tej budowli to prawdopodobnie połowa wieku XVII. Częśc środkowa, to dawny pałac barokowy, który w roku 1896 prawie doszczętnie spłonął. W tym samym roku odbudowany w pierwotnym kształcie. Do roku 1900 powstała najbardziej okazała częsć wschodnia w stylu neogotyckim, a w latach 1912 - 1914 dobudowane zostało, w stylu neorenesansowym, skrzydło zachodnie. Zamek posiada ogółem 365 pomieszczeń i 99 wież i wieżyczek. Powierzchnia wynosi 7 tys. m2, a kubatura - 65 tys. m3. Wnętrze kaplicy zamkowej, pełniącej również rolę sali koncertowej.

Fot Jan L. Janicki

09-200 Sierpc, ul. Narutowicza 64, tel. 24 275 28 83, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Muzeum powstało w 1971 roku. W czerwcu 1985 roku zostały otwarte i udostępnione do zwiedzania pierwsze ekspozycje skansenowskie. Skansen jest mocno urozmaicony. Północna część położona jest w głębokiej, zalesionej dolinie Sierpienicy. Południowa część to równina ciągnąca się ponad jarem rzecznym. Zabudowa wiejska zlokalizowana została na powierzchni ok. 5 ha. Ok. 20 ha gruntów ornych przylegających do zagród podzielono na pola w układzie pasowym charakterystyczne dla rzędówki. W skład ekspozycji wchodzi: 11 zagród chłopskich (budynki mieszkalne, stodoły, obory, spichrza, chlewy), karczma-w której można kupić bardzo dobry chleb ze smalcem, wiatrak, kaplica. Zagrody są zróżnicowane. Prezentują budownictwo ludowe z II połowy XIX w. oraz pierwszego ćwierćwiecza XX w. Obok zabudowań urządzone zostały ogródki warzywne i kwiatowe oraz sady owocowe.

34-532 Czarna Góra, Zagóra 86, tel. 18 201 52 05, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

W północnej części Czarnej Góry, w osiedlu zwanym "Zagóra", stoi drewniana zagroda należąca niegdyś do tutejszej zamożnej rodziny Korkoszów. Części mieszkalne zagrody - sień, kuchnia, "wielka izba", "letnia izba" - usytuowane są jedna za drugą. W sieni, która przeważnie była wykorzystywana jako skład przedmiotów potrzebnych w gospodarstwie, znajdował się również warsztat stolarski. Jego właściciel wykonywał wszelkie niezbędne w gospodarstwie sprzęty, począwszy od mebli aż po naczynia. Są tu i inne sprzęty - drewniane naczynia na mleko i stępa, ręczne żarna. Z sieni wejście prowadzi na strych, czyli izbę, miejsce, gdzie w sąsiekach przechowywano ziarno, a w skrzyniach i dzieżach produkty żywnościowe. Kuchnia jest pomieszczeniem, w którym dawniej, zanim powstały izby, koncentrowało się życie rodziny. Tutaj spano, jedzono, gotowano strawę, pieczono chleb, przędło się len i wełnę.