Fot. Agnieszka Kacprzyk

11-015 Olsztynek, ul. Sportowa 21, tel. 89 519 15 42, godziny otwarcia, ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Początki Muzeum sięgają 1909 roku. Obecnie Muzeum posiada ok. 90 ha ziemi, przy czym na 35 ha znajdują się: 1 stanowisko archeologiczne, 1 grób kurhanowy oraz 66 obiektów dużej i małej architektury, reprezentujących zróżnicowaną zabudowę wsi powstałą na przestrzeni XVIII - XX wieku na terenach Warmii, Mazur, Powiśla i Litwy. Wyposażenie budynków stanowią zebrane po 1945r. eksponaty pokazujące tradycyjne metody pracy i obrzędy na wsi w XIX i XX wieku. Najstarszy, występujący w chałupach Muzeum sposób gotowania posiłków pokazano na przykładzie czarnej kuchni. Zebrane w olsztyneckim Skansenie przykłady, poszczególnych typów wiatraków, dają świadectwo myśli technicznej, której tradycje sięgają średniowiecza. Zachowane jako eksponaty muzealne, pełnią rolę dydaktyczną. Za pomocą wiatraka wykorzystywano siłę wiatru do mielenia zboża, do nawadniania i melioracji pól.

39-450 Baranów Sandomierski, ul. Zamkowa 20, tel. 15 811 80 39, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Zamek założony przez Andrzeja i Rafała Leszczyńskich jest jednym z najpiękniejszych zabytków polskiego renesansu. Zbudowany na planie prostokąta z zachwycającym, arkadowym dziedzińcem, otoczonym krużgankami, wspaniałą Galerią Tylmanowską i basztą Falconiego z unikatowymi sztukateriami włoskiego mistrza w oprawie 14 - hektarowego, pięknego parku. Zamek dwukrotnie niszczyły pożary, został też zdewastowany w czasie II wojny światowej i w pierwszych latach powojennych, ale, choć z jego wyposażenia nic nie pozostało, sama budowla przetrwała. W 1953 r. rozpoczęła się odbudowa zamku baranowskiego, którą zakończono w 1968 r., przywracając zabytkowi dawną świetność. Stylowo umeblowane komnaty ozdobione obrazami szkoły włoskiej i portretami magnackimi, tworzą muzeum wnętrz.

59-420 Bolków, ul. Księcia Bolka, tel. 75 741 32 97, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Muzeum w Bolkowie powstało na początku XX w. w odbudowanej renesansowej części zamku bolkowskiego. Na I piętrze znajdowały się stare meble, tablice genealogiczne Piastów, XVIIw. portrety Bolka II Świdnickiego oraz jego małżonki Agnieszki, naczynia cynowe i miedziane, mapy śląska. Ostatnie II piętro zajmował zbiór starej broni między innymi kolczugi, miecze, halabardy, hakownice, zbroje płytowe. Zbiory te powoli ubożały w wyniku czego w 1977r. w trakcie przekazywania zamku znajdowało się tu 119 eksponatów. Będąc jednak wpisane do inwentarza Muzeum Narodowego we Wrocławiu zostały one wywiezione stąd na początku lat 80-tych. Zostały jedynie dwie XVIw. armaty. Do 1994r. na parterze tzw. Domu Niewiast znajdowała się wystawa obrazująca historię zamku oraz miasta, natomiast na I piętrze wystawa XIXw. śląskich mebli ludowych. W następstwie rozpoczętych prac remontowych na zamku oraz modernizacji muzeum zaistniała konieczność zamknięcia części wystawienniczej.

Fot. Wojciech Pysz

37-120 Markowa, Markowa 1500, tel. 17 226 57 99, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Skansen został założony w 1979 r. Na terenie gminy Markowa zachowała się stosunkowo duża liczba drewnianych domów pochodzących z 4 ćw. XIX w. o 1 ćw. XX w. Aktualnie Muzeum Wsi Markowa udostępnia zwiedzającym siedem w pełni wyposażonych obiektów. W skład skansenu wchodzą: chałupa kmieca (konstrukcja przysłupowa, 1874 r.), stajnie z zagrody kmiecej o konstrukcji zrębowej (koniec XIXw.), stodoła z wozownią (konstrukcja słupowa, przełom XIX-XX w.), spichlerz, tzw. "sołek" (koniec XIXw.), wiatrak-koźlak (poł. XX w.), chałupa "biedniacka" z chlewikiem (1905 r.), ule skrzyniowe kryte strzechą, kierat i studnia z żurawiem (dziełóo współczesne, jednak faktycznie takich konstrukcji używali mieszkańcy Markowej) , kuźnia (zrekonstruowana) z zabytkowym wyposażeniem. We wnętrzu czynnego wiatraka kompletne urządzenia mielnicze, kamienie ścierające ziarno na tzw. "razówkę" (tj. z otrębami).

64-410 Sieraków, Stadnina 3a, tel. 61 295 23 92, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Najstarsze relikty dzisiejszego zamku pochodzą z końca XIV wieku. Zamek wzniesiony został przez znany wielkopolski ród rycerski – Nałęczów. Obecny budynek stanowi zaledwie część dawnego założenia obronnego. W oryginalnych piwnicach znajduje się mauzoleum, gdzie mieszczą się sarkofagi. Unikatowe w skali europejskiej sarkofagi dawnych właścicieli zamku. Najstarszy z nich Piotra Opalińskiego (zm. 1624) wykonany został z cyny, ozdobiony na bokach ośmioma medalionami z alegorycznymi scenami odnoszącymi się do czynów zmarłego jest jednym z najpiękniejszych dzieł epoki. Sarkofagi zostały przeniesione z kościoła parafialnego, ze względu na niesprzyjające tam warunki w podziemiach. Po odrestaurowaniu, odpowiednio wyeksponowane i zabezpieczone w piwnicy dawnego zamku, zamienionej na kaplice, przypominają minioną świetność dawnego rodu Opalińskich.