To jedyna w Polsce wystawa poświęcona wybitnemu polskiemu malarzowi. Alfred Wierusz-Kowalski urodził się 11 października 1849 roku w Suwałkach, zmarł 16 lutego 1915 roku w Monachium. Z tym bawarskim miastem i jego środowiskiem artystycznym związany był przez całe dojrzałe życie. W Suwałkach spędził dzieciństwo i wczesną młodość. Na wystawie zgromadzono prace artysty od wczesnego portretu Józefa Ignacego Kraszewskiego, poprzez bardzo charakterystyczne dla tego malarza obrazy z motywami wilków.

Na wystawie prezentowane są obrazy malarzy polskich od połowy XIX wieku do lat międzywojennych. Z okresu wcześniejszego jest tylko pejzaż Christiana Breslauera. Znaczna część ekspozycji poświęcono artystom związanym ze środowiskiem artystycznym Monachium: Romanowi Kochanowskiemu, Zygmuntowi Sidorowiczowi i Stanisławowi Masłowskiemu. Przyciąga uwagę rzetelne warsztatowo prace znanych twórców: Juliana Fałata, Józefa Chełmońskiego i Leona Wyczółkowskiego.

Twórcom wystawy przyświecała idea, by na dostępnej przestrzeni przedstawić najbardziej istotne informacje dotyczące dziejów przyrody nieożywionej Suwalszczyzny i przemian, jakim podlegała w ciągu wielu milionów lat. Można było tego dokonać jedynie przy użyciu najnowszych technik prezentacji oraz oszczędnemu, lecz bardzo przemyślanemu doborowi eksponatów. Dzięki temu wystawa jest naprawdę atrakcyjna, a jednocześnie zawiera całe mnóstwo informacji.

Wystawa to podróż przez stulecia i tysiąclecia, od czasu, gdy po ustąpieniu lodowca pojawili się na tych ziemiach pierwsi osadnicy, aż po upadek Jaćwieży i początek ery nowożytnej. Muzeum posiada bogate zbiory z epoki kamienia. Najliczniejszą grupę stanowią znaleziska krzemienne. Najstarsze groty strzał i oszczepów, krzemienne noże i inne narzędzia pochodzą sprzed ponad trzynastu tysięcy lat. Pozostawili je prowadzący koczowniczy tryb życia łowcy reniferów ze starszej epoki kamienia.