Rekonstrukcja tkalni z przełomu XIX/XX w. - Wystawa stała

Ekspozycja przybliża klimat i realia pracy w tkalni z przełomu XIX i XX wieku. Realia - to oryginalne, technicznie sprawne krosna z ostatniej dekady XIX w. i urządzenia pomocnicze. Krosna wykonują tkaniny. Wcześniej przewijarki i cewiarki przygotowują nawoje wątku na cewki do czółenek. Klimat - to nakładający się, ogłuszający hałas i stukot maszyn, zapach rozgrzanego smaru i również człowiek. Także elementy scenograficzne ekspozycji - makrofotografie wielkich XIX. wiecznych tkalni.

Łódzki przemysł włókienniczy w ostatniej dekadzie XIX w. i pierwszej kolejnego stulecia to nie tylko wielkie fabryki zatrudniające po kilka, kilkanaście tysięcy ludzi. Zakłady te miały ogromne tkalnie z setkami krosien. Po dużych fabrykach zostały budynki pełniące obecnie zupełnie inne funkcje oraz żywa wśród łodzian pamięć o rodach Geyerów Scheiblerów, Grohmanów, Poznańskich. Po małych tkalniach (a było ich wiele) działających zwykle krótko i upadających (w których było jedno lub dwa krosna napędzane lokomobilą), czy po nieco większych (z kilkoma lub kilkunastoma krosnami), nie pozostało nic. To jednak pewne - zarówno w małych, jak i wielkich tkalniach realia pracy i klimat były podobne.

Eksponoane krosna wyprodukowane zostały w Łodzi - dwa z 1889 roku z Zakładów Mechanicznych Freda Greenwooda, dwa z 1892 z Maschinenfabrik Ruti i jedno z 1913 z Fabryki Maszyn i Odlewni Żelaza Waldemara Kruschego w Pabianicach z maszynką nicielnicową łódzkiej firmy Müller i Seidel. Cztery z nich mają ponadto piękną proweniencję - od "nowości" do 1983 pracowały w Zakładach Scheiblera o Grohmana (późniejszy Uniontex), potem kilkanaście lat w prywatnej tkalni, skąd już trafiły do muzeum.

W tej chwili pracuje ich 9, w tym 4 krosna, 2 przewijarki - krzyżowa i wodzikowa, 2 cewiarki i wielka szydełkarka cylindryczna (możemy więc pokazać również proces produkcji dzianin). Niedługo tę rekonstrukcję tkalni z końca XIX w. uzupełni (w jednym z domów Skansenu) ekspozycja izby tkacza.