Wystawa jest trzecią stałą ekspozycją etnograficzną, ze zrealizowanych w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu w latach 1949 - 1989 pierwsza z nich, zatytułowana "Kultura ludowa na Śląsku" czynna od 1947 roku, parokrotnie uzupełniona i modernizowana, prezentowana była pod zmienionym tytułem do lat 50 - tych. Druga, otwarta w 1960 roku, to "Kultura ludu śląskiego w XVIII i XIX w." - "była pierwszą próbą widzenia zjawisk kulturowych wsi śląskiej poprzez pryzmat zbiorów muzealnych".
|
Składało się na nią 750 eksponatów i kilkadziesiąt fotografii. Poddawana kilkakrotnie renowacji, eksponowana była do około 1975 roku.
Aktualna wystawa prezentuje najistotniejsze dziedziny życia społeczności zamieszkałych na wsiach oraz osiedlach przemysłowych różnych subregionów Górnego Śląska poprzez takie wydarzenia rodzinne jak wesele, narodziny i początki dorastania dzieci, a także przeplatające się wzajemnie zgodnie z porami roku zwyczaje doroczne oraz znaczące w kulturze ludu górnośląskiego zajęcia gospodarcze i zawodowe. Dla Górnego Śląska na przełomie XIX i XX w . granicę od północy stanowił dawny powiat kluczborski , na wschodzie Małopolska, na zachodzie obejmował on część Opolszczyzny, po miasto Nysę, a na południu Ziemie Cieszyńską i Bielską.
Teren ten podzielony jest na dwie główne prowincje, ukształtowane w wyniku wielowiekowego procesu oddziaływań kulturowych: południową, zamieszkałą przez ludność tradycyjnie zajmującą się rolnictwem i hodowlą zwierząt oraz północną, uprzemysłowioną. A jeszcze na przełomie XIX i XX w. było to teren wiejski, posiadający niewielki procent ludności miejskiej . W 1871 roku ludność miejska stanowiła tu zaledwie 18,2 % ogółu mieszkańców. Dopiero dynamiczny rozwój przemysłu przekształcił strukturę zawodową i spowodował procesy urbanizacyjne, które zmieniły północną część Górnego Śląska z wiejskiego w miejski. Znaczna część ludności wiejskiej, szczególnie ta biedniejsza, przeszła do pracy w przemyśle.
|
|