|
Skansen Kurpiowski w Nowogrodzie został otwarty 19.06.1927 r. jako Muzeum Kurpiowskie. Należy do dwóch najstarszych muzeów budownictwa ludowego w Polsce. Zbiory, w liczbie około 3000 eksponatów, pochodziły głównie z zasobów prywatnych Adama Chętnika i związane były z Kurpiowską Puszczą Zieloną. Obecnie na powierzchni około 3,5 ha znajdują się 23 budynki mieszkalne i gospodarcze z odpowiednim wyposażeniem oraz kilkadziesiąt obiektów tzw. małej architektury: barcie, kapliczki, studnie, bróg itp. Wszystkie budynki są konstrukcji zrębowej, z okresu od końca XVIII w. do I połowy XX w. z terenu Kurpiowskiej Puszczy Zielonej. Jest to obszar o specyficznej, tradycyjnej kulturze ludowej z charakterystycznym kurpiowskim ubiorem, rzeźbą, zdobnictwem i budownictwem drewnianym. Kurpiowskie chaty z ozdobnymi szczytami, śparogami, nadokiennikami, a także budynki gospodarcze m.in. spichlerze z podcieniami, ustawione na kamieniach reprezentują niemal klasyczne formy w drewnianym budownictwie ludowym. |
|
 36-100 Kolbuszowa, ul. Kościuszki 6, tel. 17 227 12 96, godziny otwarcia i ceny biletów,
Ten adres email do muzeum jest ukrywany
, wwwKolbuszowski skansen zlokalizowano na granicy trzech sąsiadujących ze sobą miejscowości: Brzezówka (Domatków), Kolbuszowej i Kolbuszowej Górnej. Ogólna jego powierzchnia wynosi 30 ha. Ekspozycja została podzielona na dwa główne sektory: lasowiacki i rzeszowiacki. W każdym z nich odtwarza się tradycyjną zabudowę wsi z elementami charakterystycznymi dla danej grupy etnograficznej. Całości dopełnia otoczenie krajobrazowe: ogródki przydomowe, pola uprawne i zieleń rozdzielająca poszczególne zagrody. Zabudowę skansenu wkomponowano w urozmaicony teren porośnięty lasem i zagajnikami, dzięki czemu udało się oddać naturalny krajobraz dawnej wsi puszczańskiej. Sektory dzieli w sposób naturalny duży staw hodowlany (ok. 4 ha) oraz przepływający przez skansen potok Brzezówka. |
|
|
Muzeum mieści się w Zamku Sandomierskim. Muzem gromadzi zbiory w działach: archeologicznym - zabytki z epoki kamienia, brązu, żelaza, średniowiecza po nowożytność z terenu miasta i Sandomierszczyzny, etnograficznym - przedmioty kultury materialnej, duchowej i społecznej mieszkańców Ziemi Sandomierskiej, sztuki - kolekcja malarstwa grafiki i rysunku od XVIII wieku do czasów współczesnych, historycznym - zabytki dokumentujące historię Sandomierza i Ziemi Sandomierskiej oraz muzealia z zakresu nauk pomocniczych historii, tj. sfragistyki, falerystyki, militaria, a także medalierstwo, kartografia i numizmaty oraz literatury - pamiątki po pisarzach, artystach i działaczach kulturalnych związanych z Sandomierszczyzną w przeszłości i współcześnie oraz archiwalia polskich pisarzy emigracyjnych. |
|
|
Budowę skansenu rozpoczęto w 1968 r. Na teren nowego skansenu zostały pozyskane i przeniesionedwa obiekty: dom miejski z Chrzanowa z 1804 r. oraz spichlerz z Kościelca z 1798 r. Po kilkunastomiesięcznym okresie penetracji terenu trafiły tu kolejne obiekty w tym okazała chałupa sołtysia z Przegini Duchownej z 1862 r., z wyjątkowo bogatym, oryginalnym wyposażeniem wnętrza. W kolejnych latach pozyskiwano dalsze obiekty architektury drewnianej chałupy, stodoły, spichlerze, chlewik, kuźnię i olejarnię, a także zabytkowy kościół z Ryczowa z początku XVII wieku. Oficjalne otwarcie i udostępnienie do zwiedzania pierwszych obiektów nastąpiło już w październiku 1973 r. Ekspozycja obejmuje 23 zabytkowych obiektów drewnianych wzbogacone o małą architekturę (kapliczki, studnie, pasieki…), które zostały rozmieszczone w sektorze: małomiasteczkowym, wiejskim, sakralnym oraz dworskim. |
|
|
Najstarsze relikty dzisiejszego zamku pochodzą z końca XIV wieku. Zamek wzniesiony został przez znany wielkopolski ród rycerski – Nałęczów. Obecny budynek stanowi zaledwie część dawnego założenia obronnego. W oryginalnych piwnicach znajduje się mauzoleum, gdzie mieszczą się sarkofagi. Unikatowe w skali europejskiej sarkofagi dawnych właścicieli zamku. Najstarszy z nich Piotra Opalińskiego (zm. 1624) wykonany został z cyny, ozdobiony na bokach ośmioma medalionami z alegorycznymi scenami odnoszącymi się do czynów zmarłego jest jednym z najpiękniejszych dzieł epoki. Sarkofagi zostały przeniesione z kościoła parafialnego, ze względu na niesprzyjające tam warunki w podziemiach. Po odrestaurowaniu, odpowiednio wyeksponowane i zabezpieczone w piwnicy dawnego zamku, zamienionej na kaplice, przypominają minioną świetność dawnego rodu Opalińskich. |
|
|
