60-591 Poznań, Al. Polska, tel. 61 84 83 138, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Muzeum mieści się w Forcie VII - Colomb, który w czasie II wojny światowej stał się pierwszym na ziemiach polskich obozem koncentracyjnym. Muzeum dokumentuje martyrologię Wielkopolan w czasie okupacji hitlerowskiej. Gromadzi wszelkiego rodzaju eksponaty z tego zakresu. Posiada bogaty zbiór korespondencji obozowej, rysunki, fotografie, dokumenty osobiste więźniów, dokumenty wystawiane przez niemieckie władze okupacyjne oraz przedmioty codziennego użytku: medaliony z chleba, portfele, słowniczki, różańce. Muzeum archiwizuje relacje więźniów oraz tworzy kartoteki osobowe, zawierające opis losów osób, które znalazły się w Forcie VII. Kartoteki, obecnie około 5000, w dużej części z fotografiami więźniów, stanowią ważne źródło historyczne. Korzystają z niego naukowcy i Instytut Pamięci Narodowej.

Fot. Klemens

Muzeum Sztuki Dziecka jest ważnym uzupełnieniem działalności Muzeum Narodowego i Muzeum Etnograficznego z jego zbiorami sztuki ludowej. Te rzadkie i cenne przykłady sztuki dziecięcej powinny być gromadzone i demonstrowane na wystawach. Powinny być koniecznym uzupełnieniem zbiorów sztuki profesjonalnej i traktowane jako cześć kultury narodowej. Takie muzea posiada wiele krajów świata, gdyż poza atrakcją dla zwiedzających, demonstrowane tam kolekcje są kopalnią wiedzy dla specjalistów z różnych dziedzin. Są inspiracją dla nauczycieli, a często dla artystów. W Muzeum Sztuki Dziecka przy ul. Czarnieckiego 51 w Warszwie czynna jest stała wystawa prac dziecięcych "arrasów" oraz wielkich lalek. Muzeum zaprasza również na wystawę reliefu - ilustracje do baśni. Muzeum prowadzi fundacja "Dzieci i Sztuka", która prowadzi pracownie plastyczne dla dzieci oraz kursy rysunku i malarstwa dla młodzieży.

Fot. Zbigniew Strucki

91-065 Warszawa, Cytadela Warszawska, Kaponiera, tel. 22 687 82 95, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Muzeum mieści się w murowanym, dwukondygnacyjnym forcie artyleryjskim, zwanym "kaponierą", usytuowanym w południowej stronie Cytadeli. Muzeum składa się z trzech części. Pierwszą stanowi obiekt Cytadeli Warszawskiej. Zajmuje on powierzchnię 36 ha. Druga część Muzeum to skansen sprzętu bojowego. Zgromadzono w nim ponad 30 eksponatów. Do najciekawszych należą: czołg T-34 -85, wyrzutnia rakietowa M-13 "Katiusza", transporter opancerzony BTR-152, czołg T-54 oraz armaty kalibru 45 mm, armaty przeciwpancerne i haubice kalibru 122 mm. Ponadto w skansenie można obejrzeć działa przeciwlotnicze, moździerze, kuchnię polową jednokociołkową wyprodukowaną w 1944 r., a także niektóre pojazdy mechaniczne, np.: sanitarki i inne samochody specjalne, jak również fragment zrekonstruowanego wału z typowymi pagórkami, tzw. trawersami i stanowiskami artylerii. Z wału rozciąga się widok na Warszawę oraz Wisłę.

11-500 Giżycko, ul.Turystyczna 1, tel. 87 428 83 93, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Twierdza Boyen powstała w latach 1843 – 1856 jako obiekt blokujący strategiczny przesmyk pomiędzy jeziorami Niegocin i Kisajno, jest doskonale zachowanym przykładem pruskiej szkoły fortyfikacyjnej. Stanowiła główne ogniwo w łańcuchu umocnień zamykających od wschodu dostęp na teren państwa pruskiego. Zbudowana została na obszarze liczącym ok.100ha i stanowiła bardzo ważny obiekt strategiczny Prus Wschodnich. Twierdza została przygotowana dla załogi liczącej około 3 000 żołnierzy. Garnizon giżycki utworzono w 1859 roku. Od roku 1889 w Giżycku funkcjonowała komendantura, natomiast w 1902 roku w Twierdzy Boyen umieszczono składnicę artyleryjską. W Muzeum znajduje się stała ekspozycja dotycząca historii Twierdzy, z ciekawymi eksponatami, dokumentami i makietą XIX-wiecznej fortyfikacji.

66-470 Kostrzyn nad Odrą, ul. Chyżańska 48, tel. 607 770 603, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Bastion "Filip" jest położony w południowo-zachodniej części Twierdzy, nieopodal Bramy Chyżańskiej. Geograficznie zaś leżał dokładnie u ujścia Warty do Odry. Bastion powstał w XVI wieku podczas pierwszego okresu fortyfikacji Twierdzy. Jego nieregularny plan wynika z oddziaływań nań obu wspomnianych rzek. Nowoczesne jak na czasy budowy, rozwiązania architektoniczne bastionu widać do dzisiaj w jego sylwetce - pierwotnie był stworzony jako otwarty dziedziniec zamknięty wałem z piasku, a następnie wzmocniono go ceglanym murem ze strzelnicami dla dział, tworząc ostatecznie trwały ceglano-ziemny mur o skośnym nachyleniu. Pierwotnie miał on wieże strzelnice, z których zrezygnowano około XVIII wieku tak jak i z wiatraka, który stał na tarasie. Kolejne etapy przebudowy to podwyższanie poziomu stanowisk ogniowych oraz stworzenie systemu pomieszczeń.