Fot. MKM

59-241 Legnickie Pole, pl. Henryka II Pobożnego 3, tel. 76 858 23 98, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Muzeum mieści się w kościele p.w. św. Trójcy i Najświętszej Marii Panny. Budowla ta związana jest legendą z miejscem znalezienia zwłok księcia Henryka Pobożnego. Była swego czasu ośrodkiem kultywowania pamięci bitwy i jej bohaterów. Bitwa rozegrała się pod Legnicą 9 kwietnia 1241 roku. Starły się wówczas wojska najeźdźczych Mongołów z wojownikami dowodzonymi przez ks. Henryka. W bitwie wygranej przez azjatyckich przybyszy władca Śląska stracił życie. Na wystawie zaprezentowano teksty źródłowe z XIII i XIV w. oraz stosowne fragmenty dzieła Długosza (fotokopie). Obok umieszczona została fotograficzna panorama pola bitwy. Na ścianie umieszczone zostały w formie fryzu, fotograficzne powiększenia wybranych obrazów z późniejszej wersji legendy o św. Jadwidze, wydanej drukiem w 1504 r. we Wrocławiu. W gablocie znajduje się faksymilowa kopia średniowiecznego kodeksu zawierającego opis żywota św. Jadwigi, uzupełniony 65 ilustracjami.

14-108 Grunwald, Stębark 1, tel. 89 647-22-27, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Już z odległości kilku kilometrów, jadąc szosą Stębark – Grunwald widoczny jest pomnik i metalowe maszty usytuowane na najwyższym wzniesieniu terenu. Całe pobojowisko liczy kilka kilometrów kwadratowych. Częścią zespołu pomnikowego jest również amfiteatr. Jego arenę zajmuje owalna, prawie dwudziestometrowa, kamienna makieta, która obrazuje rozstawienie wojsk przed bitwą. Oznakowano przypuszczalne miejsca obozów wojskowych oraz miejscowości: Grunwald, Łodwigowo i Stębark. Pod amfiteatrem mieści się małe muzeum oraz audytorium, salka kinowa, w której można obejrzeć fragmenty filmu Krzyżacy, zrealizowanego na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza. Wystawę otwiera popiersie króla Władysława Jagiełły. U stropu zawieszono chorągwie: wielką krakowską z orłem w koronie i litewską z Pogonią.

21-481 Wola Gułowska 56, tel. 25 755 02 15, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Muzeum mieści sie w Domu Kultury, funkcjonującym jako Pomnik Czynu Bojowego Kleeberczyków, wzniesionym dla upamiętnienia ostatniej regularnej bitwą wojny obronnej, stoczonej w pierwszych dniach października 1939 roku przez Samodzielną Grupę Operacyjną "Polesie", dowodzoną przez generała Franciszka Kleeberga. Otwarcie tego obiektu nastąpiło w 1989 roku, dokładnie w 50-tą rocznicę bitwy pod Wolą Gułowską. Centralne miejsce zajmuje Muzeum Czynu Bojowego Kleeberczyków, a w nim zbiór pamiątek i dokumentów dotyczących tego wydarzenia historycznego. Znajdują się tutaj również : uzbrojenie pochodzące z pola bitwy, sprzęt łącznościowy używany w czasie walki, mundury żołnierskie i oficerskie, fotografie i pamiątki osobiste żołnierzy. W budynku mieści się również Galeria Rzeźby Ludowej, Izba Tradycji Regionalnych oraz Salę Tradycji Wojskowego Koła Łowieckiego "Ryś".

30-960 Kraków, al. 3-ego Maja 7, tel. 12 633-47-15, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Muzeum stoi w miejscu, z którego w 1914 roku wyruszyła Pierwsza Kompania Kadrowa kierując się na terytorium zaboru rosyjskiego. Budynek wzniesiono w latach 1928-34 według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza i Ludwika Strojka z funduszy Związku Legionistów Polskich. Muzeum zostało powołane 6 sierpnia 1922 roku, chociaż oficjalnie zarejestrowano je dopiero w roku 1990. Ekspozycja stała ukazuje pamiątki historyczne związane z czynem niepodległościowym, poczynając od powstania styczniowego aż do Sierpnia 1980 roku. Obok eksponatów tak cennych, jak sztandar powstania styczniowego, sztandary Legionów Polskich czy chorągiew Rzeczypospolitej użyta podczas pogrzebu Józefa Piłsudskiego, obok dzieł sztuki tak świetnych jak popiersie Piłsudskiego dłuta Konstantego Laszczki czy projekt Kuny pomnika Marszałka, w zbiorach muzeum znajdują się pamiątki osobiste związane z legionistami, pochodzące najczęściej z ich darów: dokumenty, mundury, broń, oraz dzieła sztuki.

47-154 Góra Świętej Anny, ul. Leśnicka 28, tel. 77 461 54 66, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Muzeum mieści się w historycznym budynku, położonym w lesie pomiędzy Leśnicą a Górą Św. Anny, w tzw. „Domu Polskim”. Nazwa pochodzi z roku 1936, kiedy to Bank Słowiański w Berlinie zakupił dziewiętnastowieczną karczmę wraz z gruntem uprawnym dla potrzeb I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. W czasie II wojny światowej Niemcy urządzili w na przyległym terenie obóz pracy dla Żydów, a w "Domu Polskim" mieściła się jego komendantura. W ten sposób usytuowanie Muzeum Czynu Powstańczego w „Domu Polskim” i u podnóża Góry Św. Anny splotło ze sobą tradycję polskiego ruchu narodowego w Niemczech, powstań i plebiscytu oraz tragedię hitlerowskiego terroru. Muzeum ma charakter monograficzny. Jego zbiory dotyczą generalnie powstań śląskich oraz Plebiscytu na Górnym Śląsku. Gromadzi pamiątki po uczestnikach powstań, dokumentuje drogę życiową jaką przeszli byli ich uczestnicy. Do wartościowych zbiorów należy zaliczyć sztandary bojowe i kombatanckie oraz pisemne rozkazy wydawane w czasie III Powstania Śląskiego.