58-130 Świdnica, Al. Niepodległości 21, tel. 74 852 52 34, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Muzeum powstało w 2001 roku z inicjatywy Stanisława Gabrysia - kolekcjonera i miłośnika broni palnej i białej, artyleryjskiej, mundurów i odznaczeń wojskowych. W Muzeum zgromadzono ponad 1000 sztuk militariów, w tym około 150 sztuk broni strzeleckiej, maszynowej i przeciwpancernej od pierwszych karabinów iglicowych XIX wieku do broni lat pięćdziesiątych XX wieku. Najwięcej eksponatów pochodzi z okresu II wojny światowej. Na wystawie prezentowane są pierwsze karabiny maszynowe I i II wojny światowej, RKM-y i UKM-y okresu międzywojennego i okresu II wojny światowej, oraz różnego typu karabinki, pistolety, rewolwery, pistolety maszynowe ( niektóre z egzemplarzy są unikalnymi w skali krajowej ), moździerze, moździerze okopowe ( 10 sztuk ). Jeden z ostatnich nabytków muzeum - Stacja radarowa RW - 31. Stacja wykrywa obiekty z odległości 240 km i 80 km wysokości. Stacja skałada sie z trzech pojazdów - Tatra 148.

Fot. Maciej Boruń

60-628 Poznań, ul. Wojska Polskiego 84, tel. 61 857 51 66, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Muzeum powstało w 1963 roku. Zorganizowane jest przy Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych im. Hetmana Polnego Koronnego Stefana Czarnieckiego w Poznaniu. Zlokalizowane jest na terenie dawnych koszar sołackich, które zostały wybudowane na przełomie 1910/1914 roku dla pruskiej brygady artylerii. W składzie ekspozycji znajdują się czołgi, działa samobieżne, opancerzone samochody rozpoznawcze i transportery oraz jeden egzemplarz wozu pogotowia technicznego. Sprzęt w większości wyprodukowany został na terenie Związku Radzieckiego i był wykorzystywany podczas II wojny światowej, stanowiąc wyposażenie jednostek pancernych Wojska Polskiego od 1943 roku. Prezentowany sprzęt bojowy jest obecnie jednym z większych zbiorów broni pancernej w Polsce, a niektóre egzemplarze są unikatowymi eksponatami w kraju i jednymi z nielicznych na świecie. Do najcenniejszych eksponatów należą: Lekki czołg rozpoznawczy T-70, Czołg średni T-34/76 i T-34/85, Czołg średni T-54, Czołg ciężki IS-3 i IS–2 ,Średnie działo samobieżne SU-100.

91-065 Kraków Nowa Huta, os. Górali 23 , tel. 12 644 35 17, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Unikatowe muzeum w Polsce, w którym zgromadzone są głównie osobiste pamiątki hutników, kombatantów walczących w Legionach Piłsudskiego, w Powstaniu Wielkopolskim, w Powstaniach Śląskich, w wojnie polsko-bolszewickiej, w wojnie 1939 roku. Lwia część pamiątek pochodzi od żołnierzy I i II Armii WP, więźniów obozów koncentracyjnych, żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, partyzantów. Do najważniejszych eksponatów należą urny z prochami z ziemi pobranej z miejsc bitewnych II wojny światowej. W muzeum znajduje się 21 sztandarów, w tym sztandar Legionów Piłsudskiego, Powstańców Śląskich, więźniarki obozu Mathausen-Gusen, sybiracki sztandar-skarb państwa Szarejków. Są tu militaria: broń, dokumenty, mundury ze wszystkich formacji wojskowych XX wieku. Przed muzeum ustawiony jest czołg produkcji radzieckiej IS2. Tego typu czołgi w czasie wojny prowadzili kombatanci-hutnicy.

Fot. Miw

96-127 Lipce Reymontowskie, ul. Reymonta 22, tel. 46 831 61 79, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Muzeum powstało w 1988 roku, w oparciu o prywatne zbiory militariów związane z historią walk o niepodległość w rejonie Lipiec Reymontowskich i najbliższej okolicy. Eksponaty zgromadzone są w dwóch salach, gdzie oprócz broni i umundurowania, można zobaczyć wiele osobistych pamiątek i dokumentów po żołnierzach oddziałów regularnych i ruchu oporu. Trzecia sala Muzeum Czynu Zbrojnego poświęcona jest powojennej historii Wojska Polskiego. Zgromadzono w niej poważny zbiór uzbrojenia, wyposażenia i umundurowania, w tym również najnowszego, aktualnie już używanego w naszej armii. Najcenniejszym obiektem jest polski granatnik kol. 46 mm, wz. 36 wraz z granatem. Tego typu granatniki znajdowały się na wyposażeniu kompanii piechoty i stanowią dzisiaj dużą rzadkość muzealną. Cenne są również: karabiny Mauzer, doskonały pistolet polskiej produkcji VIS wz. 35 oraz szabla wzoru niemieckiego używana w Wojsku Polskim. Ekspozycję uzupełniono licznymi fotografiami, dokumentami, odznaczeniami przekazanymi przez mieszkańców okolicznych miejscowości.

26-110 Skarżysko-Kamienna, ul. Słoneczna 90, tel. 41 252 02 31, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej istnieje od prawie 40 lat. Muzeum posiada jedną z największych w kraju kolekcji ciężkiego sprzętu bojowego, zarówno z okresu II wojny światowej, jak i powojennego wyposażenia wojskowego. Obiekty te eksponowane na stałej wystawie plenerowej o powierzchni prawie 2 ha. Zgromadzono na niej wiele rodzajów i typów ciężkiego sprzętu bojowego - działa artyleryjskie, armaty przeciwpancerne i przeciwlotnicze, wyrzutnie rakietowe, czołgi, wozy pancerne i samoloty wojskowe różnego przeznaczenia. Wśród eksponowanych samolotów znajdują się m.in. myśliwce bombardujące MIG-21 i SU-7, myśliwce MIG-17, LIM-2, śmigłowiec MI-4. Unikatowym w skali kraju eksponatem jest pełnomorski kuter torpedowy ORP "Odważny" pozyskany w 1987 r. oraz niemieckie samobieżne działo pancerne StuG IV pozyskane w 1999 r.