Fot. gento3

17-230 Białowieża, ul. Zastawa 66b, tel. 85 683 36 28, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Skansen w Białowieży prezentuje drewniane budownictwo ludności ruskiej Podlasia, Położony jest na terenie dawnej wsi Kropiwnik, zniszczonej przez hitlerowców podczas II wojny światowej. W 1983 roku grupa studentów białostockich, dokonała zakupu gruntów pod przyszły skansen. Pierwszym eksponatem był wiatrak-koźlak, sprowadzony do Białowieży w roku 1978 ze wsi Kotły koło Bielska Podlaskiego. Pochodził z 1925 roku. Z czasem zaczęły przybywać następne obiekty, drewniany płot pleciony z tzw. balasów (1983–84 rok), wzorowany na starych ogrodzeniach. Skansen w obecnej postaci to zasługa przede wszystkim prof. Anatola Odzijewicza, który od samego początku inicjował, organizował i kierował pracami przy rekonstrukcji kolejnych obiektów. W 2004 roku postanowiono udostępniać skansen turystom. Skansen obejmuje obszar ponad pięciu hektarów łąk między rzeką Narewką i ulicą Zastawą. Za rzeką rozciąga się ściana obszaru ochrony ścisłej Białowieskiego Parku Narodowego.

81-715 Sopot, ul. Haffnera 63, tel. 58 322 21 12, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

W skansenie archeologicznym prezentowane są stałe elementy odtwarzanej zabudowy grodziska: brama, fragment wału, chaty, półziemianki i zagrody dla zwierząt. Zwiedzający mogą zapoznać się z wynikami prowadzonych tu przez Muzeum Archeologiczne w Gdańsku badań, dzięki którym możemy dziś wiele powiedzieć na temat historii sopockiego grodziska, warunków życia i codziennych zajęć zamieszkującej go ludności, dawnych rzemiosł, uzbrojenia oraz ówczesnych sposobów wznoszenia fortyfikacji i domostw. Z uwagi na położenie tego obiektu w centrum miasta - uzdrowiska, grodzisko jest nie tylko ciekawym miejsce rekreacji ale przede wszystkim doskonałym miejscem dla popularyzacji historii i zabytków kultury wczesnośredniowiecznych Pomorzan. To właśnie w tym miejscu odbywają się prezentacje rzemiosł, pokazy walk rycerskich na miecze i topory, strzelanie z łuku.

62-261 Lednogóra, Dziekanowice 23, tel. 61 427 50 40, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Muzeum etno­gra­ficzne na wolnym powietrzu popu­larnie nazywane „dużym skan­senem”, które gromadzi, zabezpiecza i eksponuje przedmioty związane z życiem i działalnością miesz­kańców wsi i miasteczek z ob­szaru Wielkopolski historycznej. Położone w przepięknym plenerze nad jeziorem Lednica prezentuje 53 obiekty tradycyjnego budownictwa chłopskiego, dworskie­go, sakralnego i folwarcznego, przeniesione z różnych stron Wielkopolski. W większości tych obiektów eksponowane są wystroje dawnych wnętrz i obejść. Można wspiąć się na wzgórze, na którym stoją róż­ne typy wiatraków i skąd widać wspaniałą panoramę jeziora Lednica, a dalej zatrzymać się na wiejskim cmentarzu, zajrzeć do wnętrza osiemnasto­wiecz­nej kaplicy, by w końcu, zaczerpnąwszy nieco atmo­sfery dworu, odpocząć w ota­czającym go parku.

34-532 Jurgów, Jurgów 215, tel. 18 201 52 05, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Zagrodę Sołtysów wybudował w 1861 r. pradziad ostatniego właściciela, Jakuba Sołtysa. Domostwo dziedziczyli kolejni potomkowie tej rodziny. Po II wojnie część rodziny przeniosła się do wybudowanego nowego domu. Starą zagrodę zakupiło w roku 1982 Muzeum Tatrzańskie z przeznaczeniem na ekspozycję etnograficzną. W przeciwieństwie do zasobnej zagrody Korkoszów w Czarnej Górze dom i zabudowania gospodarcze Sołtysów są przykładem ubogiego gospodarstwa spiskiego z przełomu XIX i XX wieku. Pobudowana z drewna zagroda składa się z domu mieszkalnego i zabudowań gospodarczych w jednym ciągu i pod jednym dachem. W części mieszkalnej mamy sień, izbę i komorę. Zbudowana z okrąglaków sień - w której stoi sąsiek, naczynia bednarskie związane z pasterstwem: putnie na wodę, konewki, rajtopki na mleko, i inne przedmioty potrzebne w gospodarstwie - prowadzi do izby.

98-200 Sieradz, ul. Grodzka 1, tel. 43 822 59 18, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www

Sieradzki Park Etnograficzny położony jest przy ul. Grodzkiej 1, między Żegliną a Zalewem Paradzianka, w pobliżu "Wzgórza Zamkowego". Na uwagę zasługuje zagroda z przełomu XIX i XX wieku, zrekonstruowana na bazie obiektów pochodzących z różnych miejscowości, z zachowaniem układu typowego dla wsi sieradzkiej. W jej skład wchodzą: chałupa szerokofrontowa z Sieradza - Męki z 2 poł. XIX wieku, stodoła z Rudy pochodząca z początku XX wieku, budynek inwentarsko - gospodarczy (obórka z wozownią) pochodzący ze wsi Wiertelaki gm. Brąszewice z przełomu XIX i XX wieku oraz sołek drewniany - "kumora" z około 1810 r. pochodzący z Brąszewic Zabrodzia. Kolejnym elementem architektonicznym, który znajduje się na terenie SPE jest wiata ekspozycyjna, w której prezentowane są narzędzia rolnicze.