Wystawa ukazuje początki słowiańskiego osadnictwa na terenie Radomia oraz jego rozwój do XIV wieku. Pierwsi Słowianie pojawili się w dolinie rzeki Mlecznej prawdopodobnie w końcu VIII w.n.e . Wykarczowali nadrzeczny las i założyli osadę o charakterze rolniczo - hodowlanym. Jej zabudowa była rozproszona, a składała się z naziemnych chat o konstrukcji zrębowej. Śladami działalności gospodarczej mieszkańców są m. in. 3 drewniane chlewiki i zbiornik z płata kory wypełniony żołędziami.

Plecionkowe płotki wyznaczały działki uprawne lub zagrody dla bydła.

W IX wieku, nieco dalej na południe, założono osadę hutniczą funkcjonującą do schyłku XII wieku. W końcu IX wieku wylewy rzeki zmusiły osadników do przeniesienia się na teren wyżynnego cypla (dziś: skrzyżowanie ul. Przechodniej i Limanowskiego, stanowisko 4). Tutejsza zabudowa to głównie kwadratowe ziemianki z narożnymi paleniskami. W późniejszym okresie (XI - XII wiek) powstał w tym miejscu cmentarz , na którym chowano mieszkańców grodu i osiedli przygrodowych. Ich liczba, na podstawie wyliczeń badaczy cmentarzyska, wynosiła około 400 + 450 osób. W grobach umieszczano: naczynia, przedmioty codziennego użytku monety, ozdoby kobiece, narzędzia&rzadko broń.

W drugiej połowie X wieku, prawd. w związku z budową grodu, osadnicy przenieśli się z powrotem z dolinę rzeki. Wzdłuż drewnianej drogi powstało duże osiedle, w którym rozwinęły się liczne rzemiosła: hutnictwo, kowalstwo, garncarstwo, obróbka drewna, rogownictwo, produkcja przęślików. .. Zajmowano się także sadownictwem , rolnictwem, hodowlą i rybołówstwem. Zabudowa składała się z zagród mieszczących się na kilku ostrowiach otoczonych mokradłami. Ze względu na podmokły teren budowano tu głównie zrębowe chaty z drewnianą podłogą.

Na wschód od rzeki, na terenie dzisiejszego Starego Miasta, istniało w X - XIII wieku kolejne osiedle, któremu przypisuje się rolę osady targowej (stanowisko 3). Przed rokiem 1300 osada otrzymała miejskie prawo średzkie

Organizator: Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu