66-470 Kostrzyn nad Odrą, ul. Berlińska 1, tel. 607 770 603, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Brama Berlińska została wybudowana w drugiej połowie XVI wieku. Początkowo miała jedną komorę i nazywana była Bramą Gorzyńską (Długiej Grobli). Stanowiła ostatnie z trzech przegrodzonych przejść, które trzeba było minąć, aby dostać się do miasta. Wówczas przedostać się przez nią można było tylko przez drewniany, zwodzony most. Do dzisiaj zachowane filary dźwigały zapewne masywną bramę. Udostępniona dla podróżnych została dopiero w roku 1604 (lecz tylko od rana do zmierzchu) ze względów obronnych. W pierwotnej formie nad bramą znajdował się budynek, będący mieszkaniem służbowym dowódcy załogi, a w XIX wieku inżyniera twierdzy. Brama Berlińska przybrała swój obecny kształt i nazwę w latach 1877-79. Wtedy też miejsce mostu, głównie ze względów komunikacyjnych, zajęła szeroka grobla oraz pojawiły się dwie komory.

61-663 Poznań, Al. Armii Poznań, Park Cytadela, tel. 61 82 04 503, godziny otwarcia i ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Muzem ma swoją siedzibę w dawnym schronie amunicyjnym Cytadeli Poznańskiej. Muzeum posiada materiały ikonograficzne, archiwalne oraz militaria związane z historią Fortu Winiary od momentu jego narodzin po czasy współczesne. Gromadzi sprzęt wojskowy, pamiątki po żołnierzach i jeńcach wojennych różnych narodowości, którzy przebywali na terenie fortu w różnych momentach historii. Istotną częścią zbiorów są fotografie i pamiątki po Cytadelowcach. Szczególnym zainteresowaniem cieszy się ekspozycje cięzkiego sprzętu wojskowego: czołgi, samochody, samoloty, śmigłowce, haubice i armaty. Większość z nich była używana przez polskich żołnierzy. Muzeum posiada również eksponaty nie związane z historią poznańskiej Cytadeli.

80-551 Gdańsk, ul. Stara Twierdza 1, tel. 58 343 14 05, godziny otwarcia, ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Unikalny zabytek sztuki fortyfikacyjnej. Nazwa Wisłoujście wywodzi się z czasów, gdy ujście Wisły znajdowało się bezpośrednio na północ od Twierdzy. Miejsce to stanowiło ważny z punktu widzenia strategicznego teren, skąd można było kontrolować ruch statków wychodzących i wchodzących do Gdańska. Dawny port w Gdańsku położony był nad Motławą, kilka kilometrów od brzegu morskiego, co czyniło z Wisłoujścia kluczową fortyfikację, osłaniającą Gdańsk od strony morza i zabezpieczającą przed zaskoczeniem miasta i portu przez nieprzyjaciela. Strategiczne znaczenie tego miejsca doceniono bardzo wcześnie. Nie jest wykluczone, że już za panowania książąt pomorskich znajdowała się tu strażnica. Obiekt ten zniszczony w czasie działań wojennych 1945 r., został częściowo zrekonstruowany. Obecnie trwają prace restauracyjne i konserwatorskie mające przywrócić świetność temu obiektowi. Obiekt jest częściowo udostępniony do zwiedzania.

Fot. Marek Łeszkiw

11-400 Kętrzyn, Gierłoż, tel. 89 752 44 29, godziny otwarcia, ceny biletów, Ten adres email do muzeum jest ukrywany , www

Wilczy Szaniec (niem. Wolfsschanze) – w latach 1941-1944 był kwaterą główną Adolfa Hitlera i Naczelnego Dowództwa Sił Zbrojnych. W czasie wojny było to zamaskowane miasteczko - 200 budynków: schrony, baraki, 2 lotniska, elektrownia, dworzec kolejowy, urządzenia klimatyzacyjne, wodociągi, ciepłownie, dwie centrale dalekopisowe. Kwatera miała powierzchnię 250 ha i otoczona była pierwotnie zasiekami a następnie także polem minowym. Co kilkaset metrów ustawione były kilkunastometrowej wysokości drewniane wieże obserwacyjne, a na terenie suchym także betonowe stanowiska ckm. W 1944r. mieszkało tu ponad 2000 osób. 20 lipca 1944 roku pułownik hrabia Claus Schenk von Stauffenberg dokonuje tu nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera. Tu pracowali i przebywali m.in.: Adolf Hitler, Hermann Goring, Heinrich Himmler, Martin Bormann, Wilhelm Keitel, Joseph Goebbels, Dr Fritz Todt, Albert Speer i inni.