Galeria Sztuki Średniowiecznej - Wystawa stała

Galeria ukazuje bogactwo i różnorodność zjawisk artystycznych obecnych w plastyce europejskiej od schyłku epoki romańskiej po kres gotyku. Najstarszymi eksponatami w kolekcji są późnoromańskie relikty kamiennej rzeźby architektonicznej z klasztoru norbertanek w Strzelnie na Kujawach (ok. 1200). Jakością artystycznego opracowania wyróżniają się dwie monumentalne, kamienne Madonny (2 i 4 ćw. XIV w.) powstałe we Francji i inspirowane rzeźbą katedralną.

Nurt XIV-wiecznej plastyki inspirowanej mistycyzmem dokumentuje głowa Chrystusa (2 ćw. XIV w.) - relikt "widlastego" krucyfiksu ze Spicymierza oraz monumentalna figura Chrystusa Bolesnego (3 ćw. XIV w.) ze Śląska. Dramat męki Zbawiciela obrazują też znakomite dzieła późnogotyckie: pełna ekspresji Pieta z Rucewa (4 ćw. XV w.), Vir Dolorum (ok. 1500) oraz Opłakiwanie wiązane z warsztatem Mistrza Ołtarza z Gościszowic (pocz. XVI w.).

Wyznacznikiem poziomu poznańskiego malarstwa cechowego jest pochodząca z Dolska środkowa tablica ołtarzowa ze sceną w typie "Sacra Conversazione" - dzieło Mistrza Stanisława powstałe wkrótce po 1508 roku. W skład wyposażenia poznańskiej kolegiaty św. Mikołaja wchodził ołtarz z kwaterą przedstawiającą kaźń świętego Stanisława (1521).

Prawdziwą ozdobą kolekcji jest rzeźba Chrystusa na osiołku (kon. XV w.), wiązana z warsztatem Michaela i Gregora Erhartów - twórców słynnego ołtarza w Blaubeuren. Figury tego typu, rozpowszechnione głównie w południowych Niemczech, wykorzystywano w średniowiecznych misteriach wielkopostnych.