Wystawa obrazuje historię Będzina od początków istnienia miasta aż po wiek XX. Na uwagę zasługują oryginalne dokumenty będzińskich cechów, w tym przywilej Władysława IV dla cechu szewców z roku 1644, księga cechu szewców z XVIII wieku i przechowywany niegdyś wraz z nią średniowieczny pergamin z zapisem hymnu ku czci św. Katarzyny, patronki cechu. Do najstarszych dokumentów należą mapy, w tym XVII - wieczne mapy Śląska (Konrad Lotter), mapę Nowego Śląska (ok. 1805) oraz plany Będzina (1823).

Zgromadzone na wystawie kamienie i płaskorzeźby dokumentują niezwykle ważne wydarzenia w dziejach miasta. Na lewo od wejścia znajduje się replika słynnego gmerku pierwszego będzińskiego wójta Hinko Ethiopusa (1358). Oryginalny kamień wmurowany jest w ścianę budynku przy ulicy Czeladzkiej, tzw. Domu Wójtowskiego, stojącego w narożniku dawnego rynku (obecnie plac Kazimierza Wielkiego). Widoczna litera H to inicjał imienia wójta, orzeł zaś to czytelny symbol państwowości polskiej.

W narożniku sali znajduje się sporych rozmiarów kamień z wyrytym krzyżem oraz datą 1588. Upamiętnia on jedno z dwóch wydarzeń, dzięki którym Będzin wszedł do historii powszechnej. W tym właśnie roku toczyły się na zamku rokowania polsko-austriackie w sprawie sukcesji i habsburskich pretensji do polskiego tronu. Pobity pod Byczyną przez kanclerza Jana Zamoyskiego arcyksiążę Maksymilian Habsburg zrzekł się wprawdzie owych pretensji, ale ledwie wypuszczony z niewoli i przekroczywszy granice wszystkie obietnice odwołał.

Na ekspozycji zaprezentowano też inne pamiątki po żydowskich mieszkańcach Będzina, m.in. Torę wraz z osłaniającą ją "sukienką" (Meil) z początku XX wieku.

Wystawę dopełniają zdjęcia dokumentujące niektóre aspekty życia dawnych będzinian, pamiątki i zdjęcia pokazujące niczym w zwierciadle oblicze miasta sprzed kilkudziesięciu lat. Szczególne miejsce zajmują pamiątki po 23 pułku artylerii, ostatnim kontynuatorze militarnych tradycji Będzina, który stąd właśnie wyruszył na wrześniowy bój.

Organizator: Muzeum Zagłębia w Będzinie - zamek

Autorzy: Scenariusz wystawy: Jarosaw Krajniewski, aranżacja plastyczna: Bartosz Gawlik. Jarosław Krajniewski